Samenvatting - Marxplaats

Marxplaats.nl
Marxplaats.nl
Ga naar de inhoud

Samenvatting

Roman

Dit is een boekbespreking van de roman 'Slaags' van Marc van Rossum du Chattel. Dit is bedoeld als hulp voor scholieren die dit boek op 'hun lijst' willen zetten. Als u van plan bent het boek nog te lezen, is het verstandig de samenvatting niet in te zien. In deze samenvatting staan namelijk alle plots, het lezen van het verhaal wordt aanzienlijk minder leuk als u die al kent. Wil je meer algemene informatie over ‘Slaags’ ga dan naar de startpagina. Alle vragen en opmerkingen zijn meer dan welkom via e-mail.
Samenvatting
Slaags begint als Paul, een dertiger, langs een donker en stormachtig strand wandelt. Hij wordt gekweld door één gedachte: "Machteld is dood." Machteld blijkt zijn vriendin te zijn. Hij heeft echter geen gevoelens bij haar dood. Er volgen zeventien flashbacks waarin een viertal verhaallijnen worden uitgewerkt waarbij Paul terugkijkt op zijn relatie met Machteld. In de eerste verhaallijn laat Paul de gebeurtenissen van de dagen voorafgaand aan de strandwandeling zijn gedachte passeren. In die dagen is Machteld overleden. In eerste instantie lijkt het om moord te gaan omdat ze naakt, in een greppel gevonden wordt, met sporen van geweld op haar lichaam. In de loop van het verhaal blijkt dat ze aan een hartstilstand is overleden. Dat gebeurde tijdens een SM-spel dat ze speelde in een club, waar ze betaalde gastvrouw was. Om een rel te voorkomen heeft de eigenaar van de club haar, samen met de klant die ook graag anoniem wil blijven, ver buiten de club in de greppel gelegd. De naam van de SM-club -Sans Mal - blijkt later ontleend te zijn aan een gedichtje dat Machteld schreef vlak nadat haar zus verongelukte (zie hierna). Het onderzoek naar haar dood wordt gedaan door twee agenten, door Paul ironisch Snuf en Snuitje genoemd, die nogal onpersoonlijk en bot te werk gaan.

In de tweede verhaallijn staat de relatie van Machteld en Paul centraal. Ze hebben elkaar leren kennen als ze acht jaar oud zijn en Machteld bij Paul in de straat komt wonen. Ze zitten bij elkaar in de klas en gaan samen naar de middelbare school. Op de lagere school zijn het al hartsvrienden, hoewel andere klasgenootjes hun vriendschap af en toe in de weg zitten. Bij zo’n situatie komt Paul naast Tommie te zitten. Hij en Paul worden vrienden. Tommie is de zoon van een zakenman die de hele wereld over reist. Tommie woont elk jaar in een ander land. Ook op de middelbare school komt Tommie weer terug in Nederland en komt bij Paul en Machteld in de klas. Machteld wordt verliefd op Tommie, zeker nadat hij voor zijn zestiende verjaardag een brommer heeft gekregen. Korte tijd later wisselt Tommie Machteld in voor haar zus Lisette die een jaar ouder is. Machteld en Lisette krijgen daar ruzie over, onder andere omdat Lisette zegt dat Tommie met een meisje naar bed wil, en dat Machteld daar veel te jong voor is. Maar Machteld weet dat haar zus ook nog maagd is. Er ontstaat een soort wedloop wie "het" het eerst doet. Paul wordt daarvan 'het slachtoffer'. Op een warme zomeravond weet hij niet wat hem overkomt, onwetend van de reden waarom Machteld in een keer zo in hem geïnteresseerd is. De relatie tussen Machteld en haar zus Lisette staat centraal in de derde verhaallijn.
Als Machteld en Paul die avond thuiskomen blijkt dat Tommie en Lisette, op weg naar een gelijksoortige ervaring, met de brommer verongelukt zijn, terwijl ze wedstrijdje deden met een jongen op een andere brommer. Lisette overlijdt die avond in het ziekenhuis, Tommie blijft de rest van zijn leven verlamd. Machteld vindt dat het haar schuld is dat Tommie en Lisette zijn verongelukt. Dit schuldgevoel, uitgewerkt in de vierde verhaallijn, blijft haar de rest van haar leven achtervolgen, en is een belangrijke reden waarom ze in de SM-club terechtkomt.

Machteld en Paul hebben in de loop van de tijd af en toe verkering. Op de universiteit, waar ze ook samen heen gaan, krijgen ze allebei een ander. Paul ontmoet Barbara, en die twee worden hopeloos verliefd. Tot een langdurige relatie komt het niet omdat Barbara een avontuurlijke vrouw is, die veel reist en haar vrijheid nodig heeft. Toch blijft Barbara een belangrijke rol spelen in het leven van Paul, met later elke week romantische ontmoetingen als Machteld aan het werk is in de club.

Uiteindelijk gaan Paul en Machteld samenwonen, terwijl de twijfel over hun relatie steeds blijft. Met name op het seksueel gebied loopt hun belangstelling nogal uiteen. Als tieners hebben ze een geweldige zeilvakantie, maar later lukt het toch minder, zeker als Machteld zich ontwikkelt als masochiste. Als Paul en Machteld daarmee experimenteren, nadat Machteld per ongeluk het hele servies heeft laten vallen, gaat Paul over zijn nek van walging.Aan de oorsprong van haar seksuele voorkeur ligt haar schuldgevoel voor de dood van Lisette en een pak voor haar billen dat ze als kind kreeg toen ze eens een paar uur te laat thuis kwam. De hele buurt was haar aan het zoeken, terwijl zij gewoon bij een vriendinnetje was blijven spelen. Machteld ervoer dit als een hinderlijk en pijnlijk maar niet onterecht gevolg van een gemaakte misstap, terwijl het Paul, die toevallig getuige was van het tafereel, letterlijk en figuurlijk met walging vervulde. Het schuldgevoel zorgt er ook voor dat ze het geld dat ze verdient met haar werk in de club stort op de rekening van Veilig Verkeer Nederland.

Het boek eindigt met de wandeling terug langs het verlaten strand. Uiteindelijk kan Paul wél huilen als hij beseft dat hij niet zijn vriendin maar zijn 'maatje' is kwijtgeraakt. Tegelijkertijd beseft hij ook hoeveel hij voor Barbara voelt.

Een belangrijke bijrol in het boek is er nog weggelegd voor 'Meneer Frans'. Meneer Frans is de goudvis. Ter aanduiding van sprongen in de tijd blijkt Meneer Frans steeds een nieuw rugnummer te krijgen, de laatste is 'Meneer Frans de Zestiende'. Meneer Frans de Zestiende krijgt uiteindelijk zijn vrijheid in de vijver van een park.
Uitgeverij en jaar van verschijnen
Servo / Noorderboek, Assen, 1998.

Titelverklaring
Slaags betekent dat twee partijen ruzie hebben of strijd leveren. De relatie van de hoofdpersoon met zijn vriendin is er een met veel strijd. Maar daarnaast verwijst de titel ook naar de slaag die de vrouwelijke hoofdpersoon krijgt.

De auteur
Marc van Rossum du Chattel is in 1961 geboren en Utrechter in hart en nieren. Toen hij Slaags schreef verdiende hij zijn dagelijks brood als bedrijfseconoom, bij een grote Nederlandse frisdrankfabrikant. Naast het schrijven van 'Slaags', publiceerde hij columns in het blad van een politieke partij. Hij begon met het schrijven van fictie in 1987. Eerst brieven en later korte verhalen.
Sinds 2000 werkt hij bij RTV Utrecht als radiopresentator, verslaggever radio en TV en documentairemaker. Daarnaast schrijft en fotografeert hij voor Truckstar.

Literaire stroming
Moderne Nederlandse literatuur.

Genre
Roman

Tijd en tijdvolgorde
Het verhaal wordt verteld tijdens een nachtelijke strandwandeling, die hooguit enkele uren duurt. De flashbacks gaan terug tot de tijd dat de hoofdpersoon circa 8 jaar oud is. In het heden is hij 30 jaar oud.

Plaats/ruimte
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in een middelgrote Nederlandse stad, enkele hoofdstukken spelen in een Nederlandse studentenstad.

Karakterbeschrijving en -ontwikkeling
Paul
De ik-persoon. Hij is een beetje een sulletje, laat makkelijk door Machteld over zich heen lopen. Machteld's wil is vaak wet. Paul past zich wel aan. Paul is niet dom, heeft gestudeerd en schaakt graag. In het café heeft hij vaak boeiende gesprekken. Eigenlijk weet hij niet of hij van Machteld houdt.

Machteld
Machteld is de vriendin van Paul. Ze worstelt met een enorm schuldcomplex, die haar leven ernstig beïnvloedt. Ze is nogal een opportuniste Maakt misbruik van Paul als dat nodig is en vindt hem pas leuk als er niemand anders is.

Barbara
De maîtresse van Paul. Paul houdt heel veel van Barbara, maar zij is avontuurlijk en zelfstandig. Zij wil haar vrijheid niet opgeven voor een relatie. Al vanaf het eerste moment dat ze Paul ziet heeft ze echter een zwak voor hem. Daarnaast doet ze erg haar best om de relatie in stand te houden.

Lisette
Lisette is de zus van Machteld, één jaar ouder. Tussen de twee zussen is het nogal eens haat en nijd. Bovendien is er vaak spraken van competitie.

Tommie
Tommie is in eerste instantie het vriendje van Paul op de lagere school. Op de middelbare school heeft hij eerst verkering met Machteld en later met Lisette. Tommie en Lisette krijgen een brommer ongeluk waarbij Tommie verlamd raakt en Lisette om het leven komt. Tommie is de zoon van een rijke zakenman die de hele wereld over reist. Tommie vindt luxe heel gewoon en is nogal naïef. De gebeurtenissen vlak voor en tijdens het ongeluk kan hij zich niet herinneren, of misschien wil hij ze ook wel niet meer herinneren.

Meneer Frans
De goudvis. In feite zijn er meerdere goudvissen, echter telkens één tegelijk. Ze zijn een hulpmiddel om tijdssprongen aan te geven.

Snuf en Snuitje
Twee rechercheurs, die de dood van Machteld onderzoeken. Ze zijn bot en onaangenaam. Heel af en toe tonen ze ook medemenselijkheid.

Geloofwaardigheid van het verhaal
Het verhaal heeft een aantal dramatische gebeurtenissen, maar is daardoor niet ongeloofwaardig.

Thematiek
De thema's van Slaags zijn schuld en boete, relaties en vriendschappen.

Taalgebruik
Het taalgebruik van de schrijver past zich aan aan de leeftijd van de hoofdpersoon. Als een periode beschreven wordt waarin Paul 8 jaar oud is dan is het taalgebruik kinderlijk. Tijdens de pubertijd is het tienertaal, in de studententijd veel moeilijke woorden en gecompliceerde zinsconstructies.

Opdracht
Voor mijn vader, in plaats van voetballen

Perspectief
Ik- perspectief.

Verhaalopbouw
Slaags bevat 19 ongenummerde hoofdstukken. Het eerste en laatste hoofdstuk spelen in het heden. De tussenliggende 17 hoofdstukken zijn flashbacks, die voor wat betreft chronologie kris kras door elkaar staan.

Eigen mening
De schrijver zelf vindt het een heel goed boek! De schrijver is altijd bereid scholieren of studenten behulpzaam te zijn in (bijna) elke situatie. Mail naar: slaags(at)planet(punt)nl

Omslag
Op de omslag van het boek, een pocket, staat de blote rug van een vrouw, die verder een rode mantel heeft om zich heen heeft gedrapeerd.

1998 © Marc van Rossum du Chattel
(aangepast 2008)
Marxplaats.nl
Dit is de website van
Marc van Rossum du Chattel.
Je mag mijn foto's alleen gebruiken
na mijn schriftelijke toestemming.
Terug naar de inhoud